Turkey On Russia Ukraine War
ਇੰਡੀਆ ਨਿਊਜ਼, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:
Turkey On Russia Ukraine War ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਰੁਕਣ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਰਕੀ ਇਸ ਜੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਈਸਾਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਤੁਰਕੀ ਅਚਾਨਕ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਤੁਰਕੀ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਸਮਝੌਤੇ ‘ਤੇ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ? Turkey On Russia Ukraine War
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਚੋਲਗੀ ਦੀ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ, ਲੀਬੀਆ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫੌਜੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣਾ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਸਿੱਖਿਆ, ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਹਨ।
ਤੁਰਕੀ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਕਾਰ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਦੇਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਹਨ ਜੋ ਜੰਗਬੰਦੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ, ਇਸਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਟੋ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰਕੀ ਰੂਸ ਦੀ ਇਸ ਮੰਗ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਤੁਰਕੀ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਨੇੜੇ ਹੈ? Turkey On Russia Ukraine War
ਤੁਰਕੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖਿਡਾਰੀ ਰਿਹਾ ਹੈ. ਓਸਮਾਨੀਆ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਸਮੇਤ ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਇਲਾਕਾ ਉਸਮਾਨੀਆ ਸਲਤਨਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਰੂਸ ਨਾਲ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇਲਾਕੇ ਗੁਆ ਲਏ ਪਰ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇੱਥੇ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 6-7 ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਵੀ ਸੀਰੀਆ ਅਤੇ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਤੋਂ ਸਬਕ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਵਧਿਆ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਵੀ ਤੁਰਕੀ ‘ਤੇ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਯਾਤ ਵੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਡਰੋਨ ਬੇਰਕਤਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਮਾਪਦੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕੀ ਰੂਸ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣੇਗਾ?
ਤੁਰਕੀ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਡਰੋਨ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਡੀਲ ਜੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਡਰੋਨ ਵੇਚੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਰੂਸ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਵੇਚੇ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਵੀ ਵੇਚੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਡਰੋਨ ਦੇ ਕੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਯੁੱਧ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ।
ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਡਰੋਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਯੁੱਧ, ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਹੁਣ ਲੰਮਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬੇਰਕਤਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਰੂਸ ਕੋਲ ਤੁਰਕੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਚਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ
ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਰੂਸ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟਕਰਾਅ ਵੀ ਸਹਿਯੋਗ ‘ਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਕੋਈ ਮਾਡਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸਨ।
ਪਰ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਅਸਤਾਨਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਅਜਿਹਾ ਮਾਡਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਵੀ ਲੀਬੀਆ ਅਤੇ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬੇਹੱਦ ਅਨੋਖਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਇਹ ਸਹਿਯੋਗ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਚ ਵੀ ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਕੀ ਹੈ? Turkey On Russia Ukraine War
ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਹੇਗਾ, ਅਤੇ ਇਹ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਖੁਦ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕੱਲਾ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਨਾ ਬਣ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ ਜਾਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਰਗਾ ਕੋਈ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਾ ਬਣ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਰੂਸ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿਚਾਲੇ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਕੋਈ ਤੀਜੀ ਤਾਕਤ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਵੇ।
ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਦਖਲ ਦੇਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਇਸ ਮਾਡਲ ‘ਤੇ ਅਰਮੇਨੀਆ ਅਤੇ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿਚ ਯੁੱਧ ਦਾ ਹੱਲ ਕੀਤਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦਾ ਮਸਲਾ ਵੀ ਹੱਲ ਕੀਤਾ।
Also Read : ਭਾਰਤ ਨੇ UNSC ਆਪਣਾ ਨਿਰਪੱਖ ਰੁਖ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ