Baba Banda Singh Bahadur

ਬੈਰਾਗੀਆਂ ਦਾ ਡੇਰਾ ਮੰਦਰ ਬਨੂੜ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

• ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਬਨੂੜ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਗੜ੍ਹ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਸਮੇਂ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰੇ ਸਨ

• ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੰਦਰ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਰਿਹਾ ਬਚਿਆ 

ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ
ਇੰਡੀਆ ਨਿਊਜ਼ (ਮੋਹਾਲੀ)
ਬਨੂੜ ਦੇ ਬੈਰਾਗੀਆਂ ਦੇ ਡੇਰੇ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਮਹਾਨ ਜਰਨੈਲ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਲੈ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਹ ਬਨੂੜ ਦੇ ਡੇਰਾ ਬੈਰਾਗੀਆਂ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰੇ।

ਬਨੂੜ ਖੇਤਰ ਦੇ ਜੁਲਮਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬਨੂੜ ਨੂੰ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਰਹਿੰਦ ਨੂੰ ਫਤਹਿ ਕਰਨ ਲਈ ਚਪੜਚਿੜੀ ਵੱਲ ਚੱਲ ਪਏ। Baba Banda Singh Bahadur

ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਬਚ ਗਿਆ ਮੰਦਰ

ਮੰਦਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਮਹੰਤ ਰਜਿੰਦਰ ਦਾਸ ਉਰਫ ਰਾਜੂ ਬਾਬਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਠਾਕੁਰ ਦੁਆਰ ਮੰਦਰ ਦੀ ਨੀਂਹ ਬਾਬਾ ਪ੍ਰਸ਼ੋਤਮ ਦਾਸ ਨੇ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬੈਰਾਗੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਬੈਰਾਗੀਆਂ ਦਾ ਡੇਰਾ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਮੰਦਿਰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। Baba Banda Singh Bahadur

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ

ਠਾਕੁਰ ਦੁਵਾਰ ਮੰਦਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਭਗਵਾਨ ਹਨੂੰਮਾਨ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸ਼ੇਰਾ ਵਾਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੰਦਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਰਾਜੂ ਬਾਬਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਠਾਕੁਰ ਦੁਆਰ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਸ਼ੇਸ਼ ਨਾਗ ਦੀ ਗੱਦੀ ਦਾ ਆਸਨ ਹੈ।

ਮੰਦਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਥਿਤ ਖੂਹ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਠਾਕੁਰ ਦੁਆਰ ਮੰਦਿਰ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਜੇ ਵੀ ਸੜਕ ਤੋਂ ਸੱਖਣਾ ਹੈ। Baba Banda Singh Bahadur

ਮੰਦਰ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਤਨ ਵਸਤਾਂ ਲੁੱਟੀਆਂ ਗਈਆਂ

ਰਾਜੂ ਬਾਬਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 1991 ‘ਚ ਬਾਬਾ ਕਮਲ ਦਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਦ ਦੌਰਾਨ ਮੰਦਰ ‘ਤੇ ਲੁਟੇਰਿਆਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੰਦਰ ‘ਚ ਰੱਖੇ ਕਾਲੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਨਾਲ ਬਣੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਨਾਲ ਬਣੀ ਰਾਧਾ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤੀ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਠਾਕੁਰ ਦੁਵਾਰਾ ਮੰਦਰ ਦੇ ਗੁੰਬਦ ਵਿਚ ਬਣੇ ਗੁਪਤ ਕਮਰੇ ਦੀ ਸਫਾਈ ਦੌਰਾਨ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਆਧਾਰ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਤਲਵਾਰਾਂ ਵੀ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। Baba Banda Singh Bahadur

ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕੰਮ

ਰਾਜੂ ਬਾਬਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਠਾਕੁਰ ਦੁਆਰ ਮੰਦਰ ਛੋਟੀਆਂ ਇੱਟਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਉੱਪਰ ਪੀਪਲ ਉੱਗ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਗੁੰਬਦ ‘ਤੇ ਟਾਈਲਾਂ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਲੰਗਰ ਹਾਲ ਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ ਇੱਟਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਠਾਕੁਰ ਦੁਵਾਰ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ 11 ਮਾਰਚ ਦਾ ਦਿਨ ਮਹੰਤਾਂ ਦੀ ਬਰਸੀ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਗਸਤ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੰਗਤਾਂ ਲਈ ਖੀਰ ਪੂੜੇ ਦਾ ਲੰਗਰ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। Baba Banda Singh Bahadur

Also Read :ਸਰਕਾਰੀ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਮਿਲਨੀ Alumni Of The School

Also Read :ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਬਨੂੜ:ਯਾਦਗਾਰ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ Baba Banda Singh Bahadur

Connect With Us : Twitter Facebook

SHARE