ਇੰਡੀਆ ਨਿਊਜ਼, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:
Ways To Keep Children Away From Mobiles: ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨੂੰ ਇਹ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਾ ਦਿਨ ਭਰ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚੋਗੇ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਕਿਸਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੱਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚਾ ਆਪ ਮੋਬਾਈਲ ਨਹੀਂ ਲਿਆਉਂਦਾ। ਮਾਪੇ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਸੌਂਪਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੁਸੀਬਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਗਲਤੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਧਾਰੀਏ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਲਤ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਹਰ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ। ਮੋਬਾਈਲ ਸਿਰਫ਼ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਖਰਾਬ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਗੋਂ ਉਹ ਮੋਟੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜ਼ਿੱਦੀ, ਗੁੱਸੇ, ਚਿੜਚਿੜੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਵੀ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਤ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਪਿਆਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਮੋਬਾਈਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਕਈ ਮਾਪੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਰੋਂਦੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ। ਇਸੇ ਲਈ ਜਦੋਂ ਵੀ ਬੱਚੇ ਮੋਬਾਈਲ ਮੰਗਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸੱਚੇ ਦਿਲੋਂ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿਓਗੇ।
ਬੱਚਾ ਦੇਖ ਕੇ ਸਿੱਖਦਾ ਹੈ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਅਸੀਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਆਪ ਤਾਂ ਦਿਨ ਭਰ ਮੋਬਾਈਲ ਚਲਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ‘ਤੇ ਦੇਖ ਕੇ ਬੱਚਾ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਦੇਖੋ, ਬੱਚਾ ਤੁਹਾਡੇ ਮਗਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਨਹੀਂ। ਬੱਚਾ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਨਾਲੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰੋ। ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਸੌਂ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਸਕੂਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਈ ਮਾਵਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਖਾਵਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਮੋਬਾਈਲ ਦਿਖਾ ਕੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਜਲਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਹ ਖੁਦ ਇਹ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸਮਾਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਬੱਚੇ ਦਾ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਕਿੰਨਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਾਲ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਓ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਮਾਪਿਆਂ ਕੋਲ ਸਮਾਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਉਹ ਮੋਬਾਈਲ ਫੜ ਕੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਡਿਵਾਈਸ ਤੁਹਾਡੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ. ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰੇਗਾ।
ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਸਿਖਾਓ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਰੁਚੀ ਅਨੁਸਾਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪੇਂਟਿੰਗ, ਡਾਂਸ, ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਉਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਦੋਸਤ ਵੀ ਬਣ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਵਿਹਾਰਕ ਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਹ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖੇਗਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਉੱਠਣਾ ਅਤੇ ਬੈਠਣਾ ਹੈ, ਕਿਵੇਂ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਸਮਰੱਥਾ ਲਈ ਕੰਮ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਵਿਹਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਦਦ ਲਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਹ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵਿਹਾਰਕ ਗੱਲਾਂ ਵੀ ਸਿੱਖੇਗਾ।
ਮੋਬਾਈਲ ਦਾ ਲਾਲਚ ਨਾ ਕਰੋ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਕੁਝ ਮਾਪੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਨਾਲ ਲੁਭਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਬੱਚਾ ਜਲਦੀ ਹੋਮਵਰਕ ਪੂਰਾ ਕਰੇ ਜਾਂ ਖਾਣਾ ਜਲਦੀ ਖਾ ਲਵੇ। ਪਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਦਾ ਲਾਲਚ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਓ ਕਿ ਹੋਮਵਰਕ ਕਰਨਾ, ਖਾਣਾ ਖੁਆਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠ ਕੇ ਆਪਣਾ ਭੋਜਨ ਖੁਦ ਖਾਓ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ। ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹੋ. ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਖੁਦ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਤੇ ਕਾਇਮ ਰਹੋ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਬੱਚੇ ਨੇ ਥੋੜੀ ਜ਼ਿੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਥੋੜਾ ਨਹੀਂ ਰੋਇਆ ਕਿ ਕਈ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਝੱਟ ਉਸ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੜਾ ਦਿੱਤਾ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣ ‘ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾ ਦਿਓ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਜ਼ਿਦ ਜਾਂ ਰੋਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਉਸ ਦਾ ਸਟਾਈਲ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਪਣੀ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਕਾਇਮ ਰਹੋ।
ਮੋਬਾਈਲ ਨਾ ਖੋਹੋ (Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਜੇਕਰ ਬੱਚਾ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਲੇਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਬੱਚੇ ਤੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਨਾ ਖੋਹੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦਾ ਮਨ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਵੇਗਾ। ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮੋਬਾਈਲ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਗੇਮ ਖੇਡ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਕੋਈ ਮੋਬਾਈਲ ਖੋਹ ਲਵੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਹੋ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਾਰਟੂਨ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਦੇਣ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਫ਼ੋਨ ਦੇ ਦੇਵੇਗਾ।
(Ways To Keep Children Away From Mobiles)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Important Things To Teach A 5 Year Old Child 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲਾਂ
Connect With Us : Twitter | Facebook | Youtube
SHARE
