ਇੰਡੀਆ ਨਿਊਜ਼, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:
Which Songs Were Choreographed By Birju Maharaj: ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਥਕ ਨ੍ਰਿਤ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਅਚਨ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਬਿਰਜੂ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚਿਆਂ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਡਾਂਸ ਗੁਰੂ ਸ਼ੰਭੂ ਅਤੇ ਲੱਛੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
ਉਹ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਾਂਸ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ 28 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਡਾਂਸ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵੱਕਾਰੀ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ (ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਮਿਊਜ਼ਿਕ, ਆਰਟ ਐਂਡ ਡਾਂਸ) ਅਵਾਰਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕੱਥਕ ਪੰਡਿਤ ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਸਰਤਾਜ ਦਾ 83 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੂੰ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ (Which Songs Were Choreographed By Birju Maharaj)
ਆਪਣੀ ਸੰਪੂਰਣ ਤਾਲ ਅਤੇ ਭਾਵਪੂਰਤ ਅਦਾਕਾਰੀ, ਜਾਂ ਇਸ਼ਾਰੇ ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ, ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਚਾਚੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਗਰਦਨ ਦੇ ਖੇਡਣ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਅਤੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀਗਤ ਤਰਲਤਾ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਉਸਦੇ ਚਾਚੇ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ।
ਰਾਧਾ-ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਕਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੈਰ-ਮਿਥਿਹਾਸਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਨ੍ਰਿਤ ਦੇ ਰੂਪ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਉੱਤਮ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਡਾਂਸ-ਡਰਾਮੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਨਾਲ, ਤਬਲਾ ਅਤੇ ਵਾਇਲਨ ਵੀ ਵਜਾਇਆ
ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਡਾਂਸ ਸਿਖਾਇਆ ਸੀ (Which Songs Were Choreographed By Birju Maharaj)
ਇੱਕ ਹੁਨਰਮੰਦ ਗਾਇਕ ਵੀ, ਉਸਦੀ ਠੁਮਰੀ ਅਤੇ ਦਾਦਰਾ ਦੀਆਂ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਰਾਹਿਆ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਨਾਲ, ਤਬਲਾ ਅਤੇ ਵਾਇਲਨ ਵੀ ਵਜਾਇਆ। ਉਸਨੇ ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਦੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਫਿਲਮ ਸ਼ਤਰੰਜ ਕੇ ਖਿਲਾੜੀ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੋ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ ਸੀਨ ਲਈ ਗਾਇਆ। ਉਸਨੇ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਮਾਧੁਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਤੋਂ ਡਾਂਸ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਗੀਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ ਕੀਤਾ ਸੀ। (Which Songs Were Choreographed By Birju Maharaj)
ਉਮਰਾਓ ਜਾਨ
ਰੇਖਾ ਦੀ ਫਿਲਮ ਉਮਰਾਓ ਜਾਨ ਸਾਲ 1981 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੇ ਕਈ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਇਹ ਫਿਲਮ ਕਾਫੀ ਹਿੱਟ ਹੋਈ ਸੀ।
ਦੇਵਦਾਸ
ਬਿਰਜਾ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ 2002 ਦੀ ਫਿਲਮ ਦੇਵਦਾਸ ਦੇ ਗੀਤ ‘ਕਾਹੇ ਛੇਡ ਛੇਡ ਮੋਹੇ’ ਨੂੰ ਦੀ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫਿਲਮ ‘ਚ ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖਾਨ, ਮਾਧੁਰੀ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ‘ਚ ਸਨ।
ਗਦਰ: ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮ ਕਹਾਣੀ
ਸਾਲ 2001 ਵਿੱਚ, ਸੰਨੀ ਦਿਓਲ ਅਤੇ ਅਮੀਸ਼ਾ ਪਟੇਲ ਸਟਾਰਰ ਫਿਲਮ ਗਦਰ: ਏਕ ਪ੍ਰੇਮ ਕਥਾ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ‘ਆਣ ਮਿਲੋ ਸੱਜਣਾ’ ਗੀਤ ਦੀ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਪੰਡਿਤ ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਡੇਢ ਇਸ਼ਕੀਆ
ਪੰਡਿਤ ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਮਾਧੁਰੀ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਦੀ ਫਿਲਮ ਡੇਢ ਇਸ਼ਕੀਆ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਮਾਧੁਰੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਗੀਤ ‘ਜਾਗਾਵੇ ਸਾਰੀ ਰੈਨਾ’ ਦੀ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਉਸ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਬਾਜੀਰਾਓ ਮਸਤਾਨੀ
ਬਿਰਜੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਦੀਪਿਕਾ ਪਾਦੁਕੋਣ ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ 2015 ਦੀ ਫਿਲਮ ਬਾਜੀਰਾਓ ਮਸਤਾਨੀ ਦੇ ਗੀਤ ‘ਮੋਹੇ ਰੰਗ ਦੋ ਲਾਲ’ ਲਈ ਦੀਪਿਕਾ ਨੂੰ ਕਥਕ ਸਿਖਾਇਆ।
(Which Songs Were Choreographed By Birju Maharaj)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Pandit Birju Maharaj Quotes on Kathak
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Birju Maharaj Death ‘ਤੇ ਕਥਕ ਡਾਂਸਰ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸ਼੍ਰੀਮਾਲੀ ਨੇ ਸੋਕ ਮਨਾਇਆ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :Pandit Birju Maharaj ਮਹਾਨ ਕਥਕ ਡਾਂਸਰ ਨਹੀਂ ਰਹੇ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਦੁੱਖ