ਇੰਡੀਆ ਨਿਊਜ਼, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ:
Coronavirus And Male Fertility : ਦੇਸ਼ ‘ਚ 2020 ਤੋਂ ਆਈ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੁਸਖੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਕੁਝ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੁਣ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਫਵਾਹਾਂ ਉੱਡ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਬਹੁਤ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਹਵਾਰੀ ਤੋਂ ਪੰਜ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਵੈਕਸੀਨ ਨਹੀਂ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਕੁਝ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਟੀਕੇ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਕੋਰੋਨਾ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ‘ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕਰੋਨਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
(Coronavirus And Male Fertility)
ਬੈਲਜੀਅਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਰਨਲ ਫਰਟੀਲਿਟੀ ਐਂਡ ਸਟਰੈਲਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੇ 120 ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ 35 ਸਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਅਤੇ ਔਸਤਨ 53 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਏ ਸਨ।
ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਪੁਰਸ਼ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ 29 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਨਾ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਗੋਂ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ (ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ) ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ। ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ।
(Coronavirus And Male Fertility)
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਕੋਵਿਡ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ 37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਅਤੇ ਜੋ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਲਾਗ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇਖੀ ਗਈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਪੱਕੇ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਸੈਕਸ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦਾ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਏ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵੀਰਜ ਰਾਹੀਂ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦਾ।
ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵੀਰਜ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ, ਭਾਵ, ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਆਰਐਨਏ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਦੇਖਣ ਲਈ ਅਜੇ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ‘ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
(Coronavirus And Male Fertility)
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਸੀਰਮ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਸਨ, ਉਹ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਯਾਨੀ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ (ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼) ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਕਾਰਨ ਸੀ ਨਾ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬੁਖਾਰ ਕਾਰਨ। ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਲਾਗ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਯਾਨੀ, ਜੋ ਲੋਕ ਕੋਰੋਨਾ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਲਕੇ ਲੱਛਣ ਸਨ, ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਸੀ।
ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ? (Coronavirus And Male Fertility)
ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਰਮਿਤ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ – ਇਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਕਮੀ ਆਈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜੋ ਪੁਰਸ਼ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਪੁਰਸ਼ ਦੇ ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਜੋੜੇ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਸ਼ ਸਾਥੀ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਣ।
ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕੀ ਹੈ? (Coronavirus And Male Fertility)
ਮਰਦ ਪ੍ਰਜਨਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਜਾਂ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਹਰੇਕ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੇਮੀਨੀਫੇਰਸ ਟਿਊਬਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਡੀਐਨਏ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਔਰਤ ਦੇ ਅੰਡੇ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਬੱਚਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਲਈ ਛੇ ਮਾਪਦੰਡ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ।
(Coronavirus And Male Fertility)
ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ, ਯਾਨੀ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੇ ਵੀਰਜ (ਵੀਰਜ) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਲੀਟਰ (ਮਿਲੀਲੀਟਰ) ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ। ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਗਿਣਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਵੀਰਜ ਵਿੱਚ 15 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ 200 ਮਿਲੀਅਨ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਮਰਦ ਦੇ 1.5 ਕਰੋੜ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਅਤੇ 3.9 ਕਰੋੜ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੈਰ (ਇਜੇਕਿਊਲੇਸ਼ਨ) ਤੋਂ ਘੱਟ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਘੱਟ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਇੱਕ ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਵੀਰਜ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਅੰਡੇ ਨੂੰ ਖਾਦ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ? (Coronavirus And Male Fertility)
ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਲਈ, ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਯਾਨੀ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਵੀ ਬਰਾਬਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਮਾਦਾ ਅੰਡੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਸਹੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਸਦੀ ਤੈਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਤੈਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਖਾਦ ਪਾਉਣ ਲਈ ਅੰਡੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦਾ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 25 ਮਾਈਕ੍ਰੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ 5 ਮਾਈਕ੍ਰੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਚਲਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਆਦਮੀ ਘੱਟ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ।
ਯਾਨੀ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਰਮਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀਕਾਕਰਣ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
(Coronavirus And Male Fertility)
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Health Tips ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਲਦੀ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
Connect With Us : Twitter Facebook
SHARE
